__________________
Quãng Tánh diễn giải
Cầu an theo tinh thần kinh Phước Đức Giác Ngộ - Mahamangala Sutta thuộc Sutta Nipata II, Tiểu Bộ kinh I, Thiền sư Thích Nhất Hạnh dịch là Kinh Phước Đức, Hòa thượng Thích Minh Châu dịch là Kinh Ðiềm Lành Lớn (Kinh Ðại Hạnh Phúc),
một bản kinh cầu phước đức rất nhiệm mầu, hiệu ứng an lành đích thực
cho những ai tụng đọc, thực hành và ứng dụng trong đời sống hàng ngày.
Vào
các ngày đầu xuân, những người con Phật lên chùa dâng hương cầu nguyện,
mong ước một năm mới bình an, thịnh vượng. Bên cạnh việc lễ bái, cầu
nguyện, cúng dường v.v..., nếu người nào hữu duyên được đọc tụng và hành
trì theo kinh Phước Đức thì chắc chắn sẽ gặt hái được phước báo vạn sự cát tường như ý.
Đức Phật thuyết pháp cho các gia chủ
Bản kinh Phước Đức ngắn
gọn, súc tích, nghĩa lý rõ ràng có thể đưa vào kinh Nhật tụng để mọi
người đọc tụng mỗi ngày. Duyên khởi để Thế Tôn ban pháp thoại này phát
xuất từ lời thỉnh cầu của một vị Trời mong muốn biết và thực hành gieo
trồng phước đức nhằm xây dựng đời sống an lành. Chư thiên là loài được
xem là có phước đức hơn hết so với các loài trong lục đạo mà còn thỉnh ý
Thế Tôn nói về phước đức để kiện toàn phước báo cho tự thân, huống gì
loài người, và nhất là Phật tử chúng ta.
***
Theo Thế Tôn, phước đức lớn nhất, trước tiên
là phát huy tuệ giác, thành tựu chánh kiến. Một trong những biểu hiện
của chánh tri kiến là thấy rõ thiện và ác cùng với gốc rễ của nó (Kinh Chánh Tri Kiến, Trung
Bộ I). Thấy rõ điều ác và người ác để tránh xa, đồng thời thấy rõ điều
thiện và người hiền để thân gần, tôn kính các cá nhân đức hạnh, bậc mô
phạm về đạo đức trong xã hội… chính là những nhân tố cực kỳ quan trọng
để thành tựu phước đức. Đặc biệt, sự "tôn kính bậc đáng kính" vô cùng
cần thiết cho việc thành tựu phước đức của cá nhân và cả quốc gia, xã
hội. Bậc đáng kính là người có tài đức, bậc hiền tài, là nguyên khí của
quốc gia. Thiếu trân quý, không trọng dụng hiền tài hoặc đặt để không
đúng người, đúng việc, làm lãng phí tài và đức là một trong những nguyên
nhân quan trọng khiến cho phước đức của quốc gia suy giảm.
Sống trong môi trường tốt Được tạo tác nhân lành Được đi trên đường chánh Là phước đức lớn nhất.
Mỗi người đều có quyền lựa chọn môi trường
sống và làm việc cho chính mình. Tất nhiên, thực tế thì ít khi toàn
diện, được cái này thì mất cái kia, song điều cần tỉnh giác ở đây là
những thuận lợi về phương diện vật chất không phải lúc nào cũng cần
thiết để cho chúng ta nhắm mắt và sẵn sàng đánh đổi. Cần bình tâm để
nhận diện rằng được sống, làm việc, học tập và phụng sự trong môi trường
lành mạnh sẽ tác động rất lớn đến việc hình thành nhân cách cao thượng.
Nhờ sống trong môi trường đạo đức và trí tuệ, xung quanh hầu hết là
người tốt nên ta dần trở nên chín chắn, hiền thiện và an lành hơn.
Có học, có nghề hay Biết hành trì giới luật Biết nói lời ái ngữ Là phước đức lớn nhất.
Kinh nghiệm của tiền nhân cho thấy "nhất
nghệ tinh, nhất thân vinh". Có chuyên môn cao ở bất cứ lĩnh vực nào cũng
đều hữu dụng, mang lại lợi ích thiết thực cho tự thân, gia đình và xã
hội. Có tài năng nhưng phải được đạo đức định hướng và dẫn dắt thì mới
xứng hiền tài. Tài mà không hiền thì vẫn vô phước vô phần, đôi khi trở
nên cực kỳ nguy hiểm nếu họ cậy tài để làm ác. Mặt khác, người có tài
thì không nên tự cao, quát nạt, giấu nghề mà ngược lại, luôn sẵn sàng
chia sẻ kinh nghiệm, dìu dắt và đào tạo thế hệ kế thừa với tất cả lòng
thành, khiêm tốn và yêu thương. Được như vậy, xã hội ngày càng trở nên
hoàn thiện, đất nước ngày càng phát triển ổn định hơn. Do đó mỗi chúng
ta, nhất là các bạn trẻ phải lập chí học hành để có một nghề nghiệp chân
chính, có trình độ chuyên môn và thu nhập cao, phục vụ nhiều hơn cho
cộng đồng. Đó chính là một trong những phương diện của phước đức.
Được cung phụng mẹ cha Yêu thương gia đình mình Được hành nghề thích hợp Là phước đức lớn nhất.
Những ai từng vì cuộc mưu sinh mà phải xa
cha mẹ và người thân, sống nhờ nương nơi đất khách quê người, nhất là
phải làm công việc nghịch tay trái nghề, mới thấm thía về sự thiếu
phước. Ấy vậy mà có khá nhiều người đang nắm giữ phước đức trong tay
nhưng lại không tự biết, thậm chí còn rúng rẫy xem thường khi đang có
một công việc yêu thích ở gần nhà cùng với cha mẹ và những người thân.
Cho nên, khi còn duyên lành sống với cha mẹ, anh em trong gia đình thì
phải hiếu thuận hết lòng, có việc làm thích hợp (dù thu nhập không cao)
cũng nên tận tâm vì đó là những chất liệu hình thành nên nguồn vui sống.
Chính niềm hòa hiếu an vui của chúng ta, điều mà không thể đem các giá
trị khác như danh tiếng, giàu sang để có thể hoán đổi, nên mới gọi là
phước đức lớn nhất.
Sống ngay thẳng, bố thí, Giúp quyến thuộc, thân bằng Hành xử không tì vết Là phước đức lớn nhất.
Một người làm ăn lương thiện, tạo dựng cơ
nghiệp từ bàn tay và khối óc của chính mình chính là phước đức lớn nhất.
Càng phước đức hơn khi cuộc sống của bản thân đã tạm ổn, người ấy biết
phụng dưỡng cha mẹ, giúp đỡ người thân và sẻ chia với mọi người xung
quanh, nhất là những người đang thực sự thiếu thốn. Sống trung thực,
ngay thẳng, nhìn về quá khứ không có bất cứ điều gì phải dằn vặt, bận
lòng. Tâm hồn trong sáng, hành xử đúng với ta mà cũng phải với người
cùng với niềm kính trọng, yêu thương là nền tảng của bình an. Thiết lập
được bình an là thành tựu phước đức.
Tránh không làm điều ác Không say sưa nghiện ngập Tinh cần làm việc lành Là phước đức lớn nhất.
Phước đức hình thành và tăng trưởng nhanh
nhất khi chúng ta biết siêng năng làm các điều lành. Một người khi phát
nguyện làm các điều lành thì đồng nghĩa với không làm các điều ác. Điều
lành luôn mang các thuộc tính có lợi ích cho mình và người, tạo ra hiệu
ứng an lành trong hiện tại và tương lai. Một điều rất thú vị ở đây là để
tạo phước đức cho bản thân bằng cách làm các hạnh lành thì tuyệt nhiên
không dính vào say và nghiện. Vì không nhiều người chú ý đến khía cạnh
này nên chủ quan không cảnh giác rồi đánh mất mình khi lỡ sa vào say và
nghiện. Nói cách khác, say sưa và nghiện ngập là hai yếu tố quan trọng
khiến tổn giảm phước đức nhanh chóng. Do vậy, muốn tạo dựng và giữ gìn
phước đức của bản thân thì hãy luôn tỉnh táo, làm chủ được mình.
Biết khiêm cung lễ độ Tri túc và biết ơn Không bỏ dịp học đạo Là phước đức lớn nhất.
Thành tựu phước đức rất khó, nhưng khi có
chút phước rồi mà người hưởng phước biết khiêm cung, lễ độ với mọi người
đồng thời luôn biết vừa đủ và tri ân lại càng khó hơn. Cái sự đời "giàu
đổi bạn, sang đổi vợ" xưa nay không phải là chuyện hiếm. Có phước mà
không biết gìn giữ và vun bồi nên chắc chắn sau một thời gian phước đức
sẽ suy giảm. Với những người khi đã có cái ăn, cái mặc và chỗ ở rồi thì
điều quan trọng không phải là cố gắng làm cho vinh thân phì gia thêm để
thụ hưởng mà chính là vấn đề tu dưỡng phát huy đạo đức, an tịnh và thăng
hoa tâm hồn. Những ai làm được như vậy thì phước đức ngày càng tăng
thêm.
Biết kiên trì, phục thiện Thân cận giới xuất gia Dự pháp đàm học hỏi Là phước đức lớn nhất.
Đi chùa, làm việc thiện, đi nghe pháp thoại,
học đạo, tham thiền v.v… chính là những việc làm cao thượng, mang lại
phước đức to lớn. Có nhiều vấn đề mà tiền bạc không mua được, danh vọng
không đánh đổi được và uy quyền không lung lạc được… và chỉ có học đạo,
tham thiền mới có thể giải quyết rốt ráo, mang lại niềm an ổn cho con
người. Xưa kia thái tử Siddhartha và sau là vua Trần Nhân Tông từ bỏ
ngai vàng lên rừng tu đạo chính là đi tìm sự an tâm. Khi tâm đã an thì
muôn sự đều bình an. Và chỉ có chuyên tâm học đạo mới có thể thành tựu
phước đức to lớn này.
Sống tinh cần, tỉnh thức Học chân lý nhiệm mầu Thực chứng được Niết-bàn Là phước đức lớn nhất.
Trong quá trình hướng nội, thanh lọc thân
tâm thì chứng đạt Niết-bàn là phước đức lớn nhất. Sự siêng năng chuyên
cần tu tập, duy trì sự tỉnh thức thường trực là những nhân tố quan trọng
để thành tựu đạo quả. Niết-bàn là sự giải thoát khỏi tất cả những ràng
buộc phiền não, là ánh sáng phá tan u ám của bóng tối si mê, là sự chấm
dứt khổ đau luân hồi sanh tử. "Việc nên làm đã làm, gánh nặng đã đặt
xuống" rồi, hành giả thong dong tự tại làm đẹp cho đời.
Chung đụng trong nhân gian Tâm không hề lay chuyển Phiền não hết, an nhiên, Là phước đức lớn nhất.
Với tâm giải thoát tự tại, hành giả an nhiên
bất động trước vô vàn biến động, tự tại vào ra trong sanh tử để cứu độ
chúng sanh, làm đẹp cuộc đời như sở hành của vị Bồ-tát, đây không chỉ là
phước đức cho một người mà tất cả cộng đồng, nhân loại.
***
Thật rõ ràng, xuyên suốt nội dung bản kinh Thế
Tôn dạy về "làm" phước mà không hề có chuyện "xin" phước. Nên trong đạo
Phật có chủ trương cầu nguyện mà tuyệt không có cầu xin. Vì Phật không
trực tiếp ban phước cho ta an lành mà chỉ dạy phương cách rồi chúng ta
phải tự thực tập, hành trì để tạo ra phước đức và được bình an.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét