Kỳ 2 : "Ba Ngày Xuân Bốn Ngày.....Xẹp "
Bây giờ tư Tết đến nơi,
Tiền thì không có sao nguôi tấm lòng,
Nghĩ mình vất vả long đong,
Xa nghe lại thấy Quảng Đông kéo còi !
Về nhà công nợ nó đòi,
Mà lòng bối rối đứng ngồi không an .(ca dao)
Ai than gì than chứ Dân Quê Long Điền thì :
"Một năm là mấy tháng xuân
Ăn chơi cho thỏa phong trần ai ơi! "(Ca Dao )
Dù Tỷ phú hay ăn mày gì cũng phải ăn Tết cho nó bảnh "eng" tới chừng nào thủng túi,đổ nợ thì hay , câu nói "kinh điển" luôn là : "Đầu đuôi có 3 ngày Tết hà ,ăn chơi cho xả láng luôn đi" ,mà thật ra người nhà Quê đâu có ăn Tết chỉ 3 ngày mà ăn tới gần 30 ngày lận nên có 2 câu ca dao này nè :
" Tháng giêng ăn tết ở nhà
Tháng hai rỗi rãi quay ra nuôi tằm.
Tùy theo truyền thống hoàn cảnh kinh tế ,mỗi nhà đều có lập sẵn một chương trình ăn Tết .Bà ngoại và Má Tui đã bàn với nhau để thống nhất lịch ăn chơi 3 ngày Xuân như sau :
Từ ngày 23-30 Tết thì mua sắm ,giặt giũ dọn dẹp ,nấu nướng ,chưng chế ,nhớ hồi đó Bà Ngoại thích ăn món Thịt mỡ kho Tàu(kho chung với Trứng vịt và Măng khô luộc chín bỏ vô)mà công nhận Ngoại tui kho thịt ngon thiệt nhen ,miếng thịt kho gắp lên mềm mại không bị bể mà thấm gia vị vừa ngọt mặn vừa béo ngậy(vì mỡ nhiều hơn nạt)món này mà ăn chung với giá muối chua với Cơm trắng hay chấm bánh Tét đậu đen thì ngon tuyệt vời ,nhưng cũng chính cái món khoái khẩu này của Ngoại mà cả Nhà Tui bị "Tào Tháo rượt " vào 3 ngày Tết...hic hic ,sau này Ngoại mất rồi Má Tui cũng kho thịt nhưng chỉ kho thịt nạt không dám dùng thịt mỡ ,một món nữa là món Khổ Qua dồn bún tàu+thịt bằm nhuyễn+ nấm mèo ,món canh củ Cải hầm giò Heo .
Phần bánh mứt thì mua bánh in người ta làm thành từng phong vuông vức gói giấy đỏ đẹp mắt để chưng với Trái cây rồi ở nhà mấy chị em tui làm thêm món bánh phục linh ,mứt thì Ngoại chỉ làm có mỗi món mứt Dừa(Ngoại nói nhà đông con coi món gì "ngợi" thì làm ),Má tui cũng tập sên mứt Gừng dẻo mà sên hoài cứ bị lại đường(không ướt dẻo ,mà bị khô bung đường ra )Má nỗi quạu không làm nữa !
29 Tết đi Chợ mua Dưa hấu ,Chuối Xanh ,Bưởi ,Quýt ,Mãng Cầu ,Dừa xiêm ,Đu Đủ ,Xoài ,Khóm ,Mây ,Sung...... và bông vạn thọ về chưng Ngoại kêu Anh tư tui đi mượn xe ba bánh bên nhà Cậu đẩy về vì nhà Thờ tự nên có tới 11 cái chỗ Thờ(mỗi lần thắp nhang là 11 cây),nói thêm một chút về cái Mâm Ngủ Quả(*) ,lợi dụng niềm tin của Người dân quê vào cái vụ :Cầu dư vừa đủ xài sung mây gió....gì đó mà Nhà Vườn vặt trụi hết trái non trái già gì cũng hái sạch bỏ mối cho mấy
người bán trái cây tự động tăng giá gấp 3 gấp 4 lần ngày thường ,nhưng dù gì cũng là "có 3 ngày Tết thôi hà" không chưng thì không may mắn không thịnh vượng Ông bà không phò hộ ,nhìn không giống 3 ngày Tết(mà chưng lên rồi nguyên năm ngồi không đừng đi làm hổng biết Tiền có tự nó vô hay không ),có năm đó Anh Tư tui ra ngoài hàng rào hái thêm trái Chùm Bác chưng chung với Mâm ngũ quả ,mấy người bạn tới chơi hỏi sao chưng kỳ vậy Ổng đáp tỉnh bơ : "chưng dzầy có nghĩa là Cầu dừa đủ....Bác xài " cũng chưa lợi hại bằng Anh bảy con bác ba bán ngoài Chợ ,ảnh nói với Má tui : Dì 6 mua nhiều làm gì cho tốn tiền mua mấy thứ này chưng là đủ nghĩa nè : Cầu xài...líp ba ga (cái líp ba ga của xe đạp) bó tay luôn !
Từ mồng một đến Rằm tháng giêng thì ăn Tết như vầy : mồng một nấu mấy món đồ chay cúng đầu năm( mồng một cũng là Vía của Đức Phật Di Lặc ,nên mùa Xuân người ta hay chúc nhau : Mừng Xuân Di Lặc ) cúng xong thì dọn mâm cổ xuống cả đại gia đình 4 thế hệ Bà-Con-Cháu-Chắc rất đông vui(mấy Cậu ,dì của T đều đưa con cái về Chúc Tết Bà Ngoại vào ngày mồng một)cùng nhau ăn một buổi cơm đoàn tụ rồi Con Cháu chúc tết Ông Bà Cha Mẹ nhận phong bao lì xì(hồi nhỏ bọn trẻ con chúng tôi mê Tết là vì cái vụ lì xì này nè hi hi )Tui nhớ vì Má T là người buôn bán nên tin....dị đoan bà cố luôn , Má nói : "Tụi bây chờ cô 6 qua ngày mai Cô mới lì xì được nhen ,vì đầu năm kỵ tiền ra " (bây giờ Má tiến bộ rồi không có kỵ gì hết ) nên chỉ có Bà Ngoại là lì xì vào mồng một.
Ăn uống chúc Tết xong cả nhà kéo nhau đi Chùa Làng(Chùa Long Bàn Cổ Tự )Bà ngoại mặc áo dài ,choàng khăn tua rất trang trọng như đi đám cưới ,sức thêm dầu dừa vô búi tóc ,Má diện áo bà ba tím hoa cà quần "xo xit gân đen" lúc đó má tui nhìn còn "mi nhon" lắm (Chị ba tui giống Má nhất), bốn anh chị em tui xúng xính trong bộ quần áo mới còn nghe mùi phấn may vẽ và mùi vải mới ( tiêu chuẩn mỗi năm mỗi người được may có một bộ đồ mới mà Bà ngoại áp dụng cái chiêu : Con nít may ra-bà già may vô nghĩa là quần áo của chúng tôi được may rất rộng để trừ hao mặt nguyên năm luôn,có bộ mặc tới năm sau vẫn còn rộng đúng là "tiện bà cố luôn " )vô đến Chánh Điện Bà Ngoại bày trái cây lên bàn Phật rồi đốt nhang quỳ xuống vái ,chúng tôi quỳ sau lưng Bà Ngoại ,Tui quỳ kế bên Bà hai ở xóm Long Phượng tò mò lắng nghe coi Bả vái cái gì ,Bà hai xếp hai đòn bánh Tét chay lên Bàn Phật rồi rút ra cũng gần nữa bó nhang của Bả mua mang theo đốt cho khói bay muốn mịt mù Chánh Điện rồi vái lớn tiếng :" Nam mô chín phương Trời mười phương Phật ,nam mô Ngọc hoàng thượng đế ....nam mô Thái Bạch Tinh Quân ...nam mô Ông Quan Thánh Đế Quân ,nam mô......Bà cửu thiên huyền nữ ,Nam mô thổ công thổ địa thổ thần thổ đất chứng cho gia đình con đầu năm mọi "chiện" bình an ,làm ăn phát đạt ,đồ lành đem tới đồ dữ tống đưa...á...nam mô nam mô "rồi vừa với tay đè đầu đứa Cháu nội quỳ gần đó vừa nói :" lạy xuống đi Con lạy cho nhiều nhiều Phật mới chứng",Tui còn nhỏ mà "tài lanh" lắm nghe Bà hai vái như vậy thì đưa mắt nhìn dáo dác lên Bàn Thờ Phật coi có thờ cái "Ông mặt đỏ "(hồi xưa nhà cậu ba thờ Ông Quan Thánh còn gọi là Ông Quan Công một vị Tướng nổi tiếng tài ba và đức độ trong truyện Tam Quốc Chí tui qua đó chơi hay nhìn lên bàn thờ nên biết Ông mặt Đỏ là Ai ) mà sao chỉ thấy thờ toàn là Phật và các vị Bồ tát không hà mà Bà hai vái nhiều Ông vậy hổng biết ?rồi cúng có 2 đòn Bánh tét thôi mà sao cầu đủ thứ chuyện hết,Tui hỏi nhỏ nhỏ Má tui đang quỳ kế bên :" Má ơi ,Bà hai vái vậy mà có linh không Má?" Má tui gạt ngang : "Con nít biết giống gì mà hỏi ,người lớn làm sao cứ nghe vậy đi,lạy xuống kìa! "(cái hay của thời đại bây giờ là Con nít có quyền hỏi chẳng những thế mà nó hỏi nhiều câu mình bí luôn phải vô internet coi mới trả lời được và người lớn phải giải thích rõ ràng để làm hành trang vào đời cho Tụi nhỏ có sự hiểu biết với người ta) ...những "théc méc" này đã theo T từ thời thơ ấu đến sau này cũng là một chút trợ duyên để T tìm hiểu về những phong tục ,tín ngưỡng và lễ tiết của Việt Nam sẽ nói rõ ở những kỳ tới .
Mồng 2 mồng 3 Tết thì sau khi cúng Ông Bà(2 ngày này thì cúng đồ mặn )xong dọn xuống ăn uống no nê Bà ngoại tui đeo mắt kiếng lão vô mở Sòng bài tứ sắc tại nhà gồm bốn tay : Bà ngoại -Cậu Ba-Cậu Tư-Má tui ,còn đám con nít thì theo Chị 2 tui đi coi múa Lân hết múa lân thì ghé vô đám lắc bầu cua cá cọp , kêu lô tô,bài Cào ở nhà Chú tư trong xóm , kế bên Sòng Bài cào còn có một sòng nhậu của mấy chú trung niên ,cái vụ cờ bạc-Rượu chè trong 3 ngày Tết này mà nói tới kiếp sau cũng chưa xong ,nếu chơi cho vui thua chút đỉnh tiền cũng không sao vì là 3 ngày xuân mà -ăn nhậu mà vẫn kiểm soát được mình hay nhậu xong đi về ngủ thì ai cũng hoan nghinh hết mình vui mà xóm giềng cũng yên tĩnh ,nhiều sòng bài sát phạt ăn thua rất lớn không cần chờ tới hết 3 ngày Xuân thì đã thấy ngày "xẹp" rồi ,vợ chồng cãi vã gây gổ nhau ngay giữa ngày mồng 1 mồng 2 Tết là chuyện hà rầm trong Xóm của T, rồi có người ăn nhậu xong kiếm chuyện gây gổ nhau đi tới đâu Chó sủa tới đó om sòm cả làng trên xóm dưới.....mà ác nỗi bọn nhóc tỳ tụi tui lúc đó lại thích đi coi mấy đám người ta đánh lộn chửi lộn nhau hay nhậu xỉn vô rồi quậy mới ghê ,hể nghe ở đâu động dao động thớt là Chị hai kéo tụi tui chạy mù tới đó coi ,cái vụ này bị Bà Ngoại cho ăn đòn hoài mà không tởn hic hic !
"Mồng một Tết Cha mồng 3 Tết Thầy " thường thì mấy người cháu bà con xa với Ngoại thường vô chúc Tết Ngoại tui vào ngày này ,có một chuyện rất vui....xế xế chiều ngày mồng 3 Tui với chị hai chơi Bầu cua bị thua cháy túi( có mấy chục ngàn tiền lì xì chị hai với tui hùn lại đặt từ trưa tới chiều thua hết luôn) nên "dìa" nhà lục đồ ăn(cái dòng thua bầu cua thì tự nhiên thấy đói bụng liền hà ai có kinh nghiệm trong cái vụ này thì la lên nhen hi hi )mới bước lên thềm chưa kịp vô nhà thì nghe tiếng Bà Ngoại Tui chửi : "Mồ tổ cha mày ,đầu năm đầu tháng vô nhà Tao nói bậy bạ ,mày xỉn rồi dề ngủ đi ,không Tao lấy chổi chà Tao quét ra khỏi nhà à " Tui chưa kịp né qua một bên cửa thì Chú 8 xị(tên nhân vật đã được đổi )chân nam đá chân xiêu đi như muốn té, nhào ra bậc cửa miệng nồng nặc mùi Rượu đế(rượu nấu bằng Gạo)vừa đi ngả nghiêng vừa nói lảm nhảm :"Bác 6 không cho Con chúc Tết thì thôi làm gì dữ vậy hút....... hút hiu hiu à gió thổi đầu non mấy thằng say rượu là...éc éc éc là Con Ngọc Hoàng " Ổng chưa kịp hát hết chữ "Hoàng " thì té cái đụi xuống trước nhà Tui miệng ú ớ : có đứa nào đó không bây ơi ra kêu "Dợ" tao vô đưa Chú 8 dìa bây ơiiiiiiiiiiii éc éc !.Tụi tui vô nhà hỏi kỹ Má coi Ông 8 xị ổng chúc cái gì mà bị Bà Ngoại Tui chửi dữ vậy thì mới biết Ổng hỏi Ngoại tui có biết chừng nào chết không ? rồi Ổng còn nói:" má vợ con đi Chùa ăn chay nên ị ra c .. màu trắng còn bác sáu hổng biết đi chùa hổng biết ăn chay nên ị ra c.. màu đen"....he he thiệt là mắc cười bể bụng bữa đó ,nhưng Ngoại tui chửi vậy thôi chứ Bà tốt bụng lắm bà sai mấy đứa Tui xuống nhà chú 8 kêu thím 8 lên đưa Ổng về nhà cạo gió,Ngoại còn dặn thiếm tám : "Bây coi khi nào nó quá chén thì đừng cho nó đi chúc tết nói bậy nói bạ lỡ gặp chúng đánh thì mang họa ,còn không thì té bụi té bờ rồi trúng gió bỏ Bây nuôi con một mình ráng chịu nha "
Ngày Tết năm xưa bây giờ chỉ còn là kỹ niệm đẹp mà sau này khi Con trai trưởng thành Tui sẽ kể cho Nó nghe ngày Tết ở Quê hương Long Điền đậm đà tình làng nghĩa xóm ,đầm ấm mà hiền hòa như từng thửa Ruộng mạ xanh ngắt một màu lộc biếc ,màu của sức sống ngày Xuân ,bây giờ vào những ngày Tết âm lịch ở tha hương sau khi làm lễ cúng cơm cho tổ tiên như lệ cũ , chúng tôi hay nhìn lên bàn thờ Ông bà Ngoại cảm giác như thiếu thiếu cái gì đó dù món gì ở Việt Nam bên Florida cũng có hết, có khi Tết bây giờ còn nhiều bánh mứt ,nhiều món ăn ngon hơn thời Ngoại nhưng vẫn thiếu buổi họp mặt đại gia đình của 4 thế hệ ngày xưa .....thiếu cái không khí Tết quen thuộc quê mùa,nhộn nhịp ngày xưa ,thiếu cái "Sòng bài tứ sắc " vì mất hết 2 tay rồi(đó là Ngoại và Cậu Tư hai người đã trở về với cát bụi).Nhìn ra mấy chậu hoa mai ,hoa cúc vàng chưng Tết ở ngoài hiên khẽ rung nhè nhẹ dưới cơn gió Xuân lạnh buốt(gió Xuân ở Florida lạnh lắm không giống gió Xuân ở Long Điền) nhưng nhờ ánh nắng vàng buổi trưa và bản nhạc Happy new year vang lên trong computer nên không gian cũng dìu dịu sắc Xuân cũng êm đềm như ngày Xuân trước. Tui tự nhủ thời gian trôi qua mau lắm rồi cái gì cũng trở thành quá khứ , mình nên thưởng thức những khoảnh khắc xuân ngay bây giờ ,nên pha một ấm Trà nóng vừa uống trà vừa nổi hứng "mần" 2 câu đối :
"Một thoáng Xuân sang lữ khách tạm quên đời phiêu lãng
- Nữa đêm mai nở nhân sinh bừng tỉnh giấc vô minh ".
Bài viết xin kết thúc ở đây cảm ơn các bạn đã ủng hộ nhiệt tình, cung cấp hình ảnh và góp ý mời xem tiếp kỳ 3 vào những ngày sắp tới .
Tiền thì không có sao nguôi tấm lòng,
Nghĩ mình vất vả long đong,
Xa nghe lại thấy Quảng Đông kéo còi !
Về nhà công nợ nó đòi,
Mà lòng bối rối đứng ngồi không an .(ca dao)
Ai than gì than chứ Dân Quê Long Điền thì :
"Một năm là mấy tháng xuân
Ăn chơi cho thỏa phong trần ai ơi! "(Ca Dao )
Dù Tỷ phú hay ăn mày gì cũng phải ăn Tết cho nó bảnh "eng" tới chừng nào thủng túi,đổ nợ thì hay , câu nói "kinh điển" luôn là : "Đầu đuôi có 3 ngày Tết hà ,ăn chơi cho xả láng luôn đi" ,mà thật ra người nhà Quê đâu có ăn Tết chỉ 3 ngày mà ăn tới gần 30 ngày lận nên có 2 câu ca dao này nè :
" Tháng giêng ăn tết ở nhà
Tháng hai rỗi rãi quay ra nuôi tằm.
Tùy theo truyền thống hoàn cảnh kinh tế ,mỗi nhà đều có lập sẵn một chương trình ăn Tết .Bà ngoại và Má Tui đã bàn với nhau để thống nhất lịch ăn chơi 3 ngày Xuân như sau :
Từ ngày 23-30 Tết thì mua sắm ,giặt giũ dọn dẹp ,nấu nướng ,chưng chế ,nhớ hồi đó Bà Ngoại thích ăn món Thịt mỡ kho Tàu(kho chung với Trứng vịt và Măng khô luộc chín bỏ vô)mà công nhận Ngoại tui kho thịt ngon thiệt nhen ,miếng thịt kho gắp lên mềm mại không bị bể mà thấm gia vị vừa ngọt mặn vừa béo ngậy(vì mỡ nhiều hơn nạt)món này mà ăn chung với giá muối chua với Cơm trắng hay chấm bánh Tét đậu đen thì ngon tuyệt vời ,nhưng cũng chính cái món khoái khẩu này của Ngoại mà cả Nhà Tui bị "Tào Tháo rượt " vào 3 ngày Tết...hic hic ,sau này Ngoại mất rồi Má Tui cũng kho thịt nhưng chỉ kho thịt nạt không dám dùng thịt mỡ ,một món nữa là món Khổ Qua dồn bún tàu+thịt bằm nhuyễn+ nấm mèo ,món canh củ Cải hầm giò Heo .
Phần bánh mứt thì mua bánh in người ta làm thành từng phong vuông vức gói giấy đỏ đẹp mắt để chưng với Trái cây rồi ở nhà mấy chị em tui làm thêm món bánh phục linh ,mứt thì Ngoại chỉ làm có mỗi món mứt Dừa(Ngoại nói nhà đông con coi món gì "ngợi" thì làm ),Má tui cũng tập sên mứt Gừng dẻo mà sên hoài cứ bị lại đường(không ướt dẻo ,mà bị khô bung đường ra )Má nỗi quạu không làm nữa !
29 Tết đi Chợ mua Dưa hấu ,Chuối Xanh ,Bưởi ,Quýt ,Mãng Cầu ,Dừa xiêm ,Đu Đủ ,Xoài ,Khóm ,Mây ,Sung...... và bông vạn thọ về chưng Ngoại kêu Anh tư tui đi mượn xe ba bánh bên nhà Cậu đẩy về vì nhà Thờ tự nên có tới 11 cái chỗ Thờ(mỗi lần thắp nhang là 11 cây),nói thêm một chút về cái Mâm Ngủ Quả(*) ,lợi dụng niềm tin của Người dân quê vào cái vụ :Cầu dư vừa đủ xài sung mây gió....gì đó mà Nhà Vườn vặt trụi hết trái non trái già gì cũng hái sạch bỏ mối cho mấy
người bán trái cây tự động tăng giá gấp 3 gấp 4 lần ngày thường ,nhưng dù gì cũng là "có 3 ngày Tết thôi hà" không chưng thì không may mắn không thịnh vượng Ông bà không phò hộ ,nhìn không giống 3 ngày Tết(mà chưng lên rồi nguyên năm ngồi không đừng đi làm hổng biết Tiền có tự nó vô hay không ),có năm đó Anh Tư tui ra ngoài hàng rào hái thêm trái Chùm Bác chưng chung với Mâm ngũ quả ,mấy người bạn tới chơi hỏi sao chưng kỳ vậy Ổng đáp tỉnh bơ : "chưng dzầy có nghĩa là Cầu dừa đủ....Bác xài " cũng chưa lợi hại bằng Anh bảy con bác ba bán ngoài Chợ ,ảnh nói với Má tui : Dì 6 mua nhiều làm gì cho tốn tiền mua mấy thứ này chưng là đủ nghĩa nè : Cầu xài...líp ba ga (cái líp ba ga của xe đạp) bó tay luôn !
Từ mồng một đến Rằm tháng giêng thì ăn Tết như vầy : mồng một nấu mấy món đồ chay cúng đầu năm( mồng một cũng là Vía của Đức Phật Di Lặc ,nên mùa Xuân người ta hay chúc nhau : Mừng Xuân Di Lặc ) cúng xong thì dọn mâm cổ xuống cả đại gia đình 4 thế hệ Bà-Con-Cháu-Chắc rất đông vui(mấy Cậu ,dì của T đều đưa con cái về Chúc Tết Bà Ngoại vào ngày mồng một)cùng nhau ăn một buổi cơm đoàn tụ rồi Con Cháu chúc tết Ông Bà Cha Mẹ nhận phong bao lì xì(hồi nhỏ bọn trẻ con chúng tôi mê Tết là vì cái vụ lì xì này nè hi hi )Tui nhớ vì Má T là người buôn bán nên tin....dị đoan bà cố luôn , Má nói : "Tụi bây chờ cô 6 qua ngày mai Cô mới lì xì được nhen ,vì đầu năm kỵ tiền ra " (bây giờ Má tiến bộ rồi không có kỵ gì hết ) nên chỉ có Bà Ngoại là lì xì vào mồng một.
Ăn uống chúc Tết xong cả nhà kéo nhau đi Chùa Làng(Chùa Long Bàn Cổ Tự )Bà ngoại mặc áo dài ,choàng khăn tua rất trang trọng như đi đám cưới ,sức thêm dầu dừa vô búi tóc ,Má diện áo bà ba tím hoa cà quần "xo xit gân đen" lúc đó má tui nhìn còn "mi nhon" lắm (Chị ba tui giống Má nhất), bốn anh chị em tui xúng xính trong bộ quần áo mới còn nghe mùi phấn may vẽ và mùi vải mới ( tiêu chuẩn mỗi năm mỗi người được may có một bộ đồ mới mà Bà ngoại áp dụng cái chiêu : Con nít may ra-bà già may vô nghĩa là quần áo của chúng tôi được may rất rộng để trừ hao mặt nguyên năm luôn,có bộ mặc tới năm sau vẫn còn rộng đúng là "tiện bà cố luôn " )vô đến Chánh Điện Bà Ngoại bày trái cây lên bàn Phật rồi đốt nhang quỳ xuống vái ,chúng tôi quỳ sau lưng Bà Ngoại ,Tui quỳ kế bên Bà hai ở xóm Long Phượng tò mò lắng nghe coi Bả vái cái gì ,Bà hai xếp hai đòn bánh Tét chay lên Bàn Phật rồi rút ra cũng gần nữa bó nhang của Bả mua mang theo đốt cho khói bay muốn mịt mù Chánh Điện rồi vái lớn tiếng :" Nam mô chín phương Trời mười phương Phật ,nam mô Ngọc hoàng thượng đế ....nam mô Thái Bạch Tinh Quân ...nam mô Ông Quan Thánh Đế Quân ,nam mô......Bà cửu thiên huyền nữ ,Nam mô thổ công thổ địa thổ thần thổ đất chứng cho gia đình con đầu năm mọi "chiện" bình an ,làm ăn phát đạt ,đồ lành đem tới đồ dữ tống đưa...á...nam mô nam mô "rồi vừa với tay đè đầu đứa Cháu nội quỳ gần đó vừa nói :" lạy xuống đi Con lạy cho nhiều nhiều Phật mới chứng",Tui còn nhỏ mà "tài lanh" lắm nghe Bà hai vái như vậy thì đưa mắt nhìn dáo dác lên Bàn Thờ Phật coi có thờ cái "Ông mặt đỏ "(hồi xưa nhà cậu ba thờ Ông Quan Thánh còn gọi là Ông Quan Công một vị Tướng nổi tiếng tài ba và đức độ trong truyện Tam Quốc Chí tui qua đó chơi hay nhìn lên bàn thờ nên biết Ông mặt Đỏ là Ai ) mà sao chỉ thấy thờ toàn là Phật và các vị Bồ tát không hà mà Bà hai vái nhiều Ông vậy hổng biết ?rồi cúng có 2 đòn Bánh tét thôi mà sao cầu đủ thứ chuyện hết,Tui hỏi nhỏ nhỏ Má tui đang quỳ kế bên :" Má ơi ,Bà hai vái vậy mà có linh không Má?" Má tui gạt ngang : "Con nít biết giống gì mà hỏi ,người lớn làm sao cứ nghe vậy đi,lạy xuống kìa! "(cái hay của thời đại bây giờ là Con nít có quyền hỏi chẳng những thế mà nó hỏi nhiều câu mình bí luôn phải vô internet coi mới trả lời được và người lớn phải giải thích rõ ràng để làm hành trang vào đời cho Tụi nhỏ có sự hiểu biết với người ta) ...những "théc méc" này đã theo T từ thời thơ ấu đến sau này cũng là một chút trợ duyên để T tìm hiểu về những phong tục ,tín ngưỡng và lễ tiết của Việt Nam sẽ nói rõ ở những kỳ tới .
Mồng 2 mồng 3 Tết thì sau khi cúng Ông Bà(2 ngày này thì cúng đồ mặn )xong dọn xuống ăn uống no nê Bà ngoại tui đeo mắt kiếng lão vô mở Sòng bài tứ sắc tại nhà gồm bốn tay : Bà ngoại -Cậu Ba-Cậu Tư-Má tui ,còn đám con nít thì theo Chị 2 tui đi coi múa Lân hết múa lân thì ghé vô đám lắc bầu cua cá cọp , kêu lô tô,bài Cào ở nhà Chú tư trong xóm , kế bên Sòng Bài cào còn có một sòng nhậu của mấy chú trung niên ,cái vụ cờ bạc-Rượu chè trong 3 ngày Tết này mà nói tới kiếp sau cũng chưa xong ,nếu chơi cho vui thua chút đỉnh tiền cũng không sao vì là 3 ngày xuân mà -ăn nhậu mà vẫn kiểm soát được mình hay nhậu xong đi về ngủ thì ai cũng hoan nghinh hết mình vui mà xóm giềng cũng yên tĩnh ,nhiều sòng bài sát phạt ăn thua rất lớn không cần chờ tới hết 3 ngày Xuân thì đã thấy ngày "xẹp" rồi ,vợ chồng cãi vã gây gổ nhau ngay giữa ngày mồng 1 mồng 2 Tết là chuyện hà rầm trong Xóm của T, rồi có người ăn nhậu xong kiếm chuyện gây gổ nhau đi tới đâu Chó sủa tới đó om sòm cả làng trên xóm dưới.....mà ác nỗi bọn nhóc tỳ tụi tui lúc đó lại thích đi coi mấy đám người ta đánh lộn chửi lộn nhau hay nhậu xỉn vô rồi quậy mới ghê ,hể nghe ở đâu động dao động thớt là Chị hai kéo tụi tui chạy mù tới đó coi ,cái vụ này bị Bà Ngoại cho ăn đòn hoài mà không tởn hic hic !
"Mồng một Tết Cha mồng 3 Tết Thầy " thường thì mấy người cháu bà con xa với Ngoại thường vô chúc Tết Ngoại tui vào ngày này ,có một chuyện rất vui....xế xế chiều ngày mồng 3 Tui với chị hai chơi Bầu cua bị thua cháy túi( có mấy chục ngàn tiền lì xì chị hai với tui hùn lại đặt từ trưa tới chiều thua hết luôn) nên "dìa" nhà lục đồ ăn(cái dòng thua bầu cua thì tự nhiên thấy đói bụng liền hà ai có kinh nghiệm trong cái vụ này thì la lên nhen hi hi )mới bước lên thềm chưa kịp vô nhà thì nghe tiếng Bà Ngoại Tui chửi : "Mồ tổ cha mày ,đầu năm đầu tháng vô nhà Tao nói bậy bạ ,mày xỉn rồi dề ngủ đi ,không Tao lấy chổi chà Tao quét ra khỏi nhà à " Tui chưa kịp né qua một bên cửa thì Chú 8 xị(tên nhân vật đã được đổi )chân nam đá chân xiêu đi như muốn té, nhào ra bậc cửa miệng nồng nặc mùi Rượu đế(rượu nấu bằng Gạo)vừa đi ngả nghiêng vừa nói lảm nhảm :"Bác 6 không cho Con chúc Tết thì thôi làm gì dữ vậy hút....... hút hiu hiu à gió thổi đầu non mấy thằng say rượu là...éc éc éc là Con Ngọc Hoàng " Ổng chưa kịp hát hết chữ "Hoàng " thì té cái đụi xuống trước nhà Tui miệng ú ớ : có đứa nào đó không bây ơi ra kêu "Dợ" tao vô đưa Chú 8 dìa bây ơiiiiiiiiiiii éc éc !.Tụi tui vô nhà hỏi kỹ Má coi Ông 8 xị ổng chúc cái gì mà bị Bà Ngoại Tui chửi dữ vậy thì mới biết Ổng hỏi Ngoại tui có biết chừng nào chết không ? rồi Ổng còn nói:" má vợ con đi Chùa ăn chay nên ị ra c .. màu trắng còn bác sáu hổng biết đi chùa hổng biết ăn chay nên ị ra c.. màu đen"....he he thiệt là mắc cười bể bụng bữa đó ,nhưng Ngoại tui chửi vậy thôi chứ Bà tốt bụng lắm bà sai mấy đứa Tui xuống nhà chú 8 kêu thím 8 lên đưa Ổng về nhà cạo gió,Ngoại còn dặn thiếm tám : "Bây coi khi nào nó quá chén thì đừng cho nó đi chúc tết nói bậy nói bạ lỡ gặp chúng đánh thì mang họa ,còn không thì té bụi té bờ rồi trúng gió bỏ Bây nuôi con một mình ráng chịu nha "
Ngày Tết năm xưa bây giờ chỉ còn là kỹ niệm đẹp mà sau này khi Con trai trưởng thành Tui sẽ kể cho Nó nghe ngày Tết ở Quê hương Long Điền đậm đà tình làng nghĩa xóm ,đầm ấm mà hiền hòa như từng thửa Ruộng mạ xanh ngắt một màu lộc biếc ,màu của sức sống ngày Xuân ,bây giờ vào những ngày Tết âm lịch ở tha hương sau khi làm lễ cúng cơm cho tổ tiên như lệ cũ , chúng tôi hay nhìn lên bàn thờ Ông bà Ngoại cảm giác như thiếu thiếu cái gì đó dù món gì ở Việt Nam bên Florida cũng có hết, có khi Tết bây giờ còn nhiều bánh mứt ,nhiều món ăn ngon hơn thời Ngoại nhưng vẫn thiếu buổi họp mặt đại gia đình của 4 thế hệ ngày xưa .....thiếu cái không khí Tết quen thuộc quê mùa,nhộn nhịp ngày xưa ,thiếu cái "Sòng bài tứ sắc " vì mất hết 2 tay rồi(đó là Ngoại và Cậu Tư hai người đã trở về với cát bụi).Nhìn ra mấy chậu hoa mai ,hoa cúc vàng chưng Tết ở ngoài hiên khẽ rung nhè nhẹ dưới cơn gió Xuân lạnh buốt(gió Xuân ở Florida lạnh lắm không giống gió Xuân ở Long Điền) nhưng nhờ ánh nắng vàng buổi trưa và bản nhạc Happy new year vang lên trong computer nên không gian cũng dìu dịu sắc Xuân cũng êm đềm như ngày Xuân trước. Tui tự nhủ thời gian trôi qua mau lắm rồi cái gì cũng trở thành quá khứ , mình nên thưởng thức những khoảnh khắc xuân ngay bây giờ ,nên pha một ấm Trà nóng vừa uống trà vừa nổi hứng "mần" 2 câu đối :
"Một thoáng Xuân sang lữ khách tạm quên đời phiêu lãng
- Nữa đêm mai nở nhân sinh bừng tỉnh giấc vô minh ".
Bài viết xin kết thúc ở đây cảm ơn các bạn đã ủng hộ nhiệt tình, cung cấp hình ảnh và góp ý mời xem tiếp kỳ 3 vào những ngày sắp tới .
(*) Tui nói chuyện bán trái cây lỡ trong Hội 8 có Ai đang làm nghề này thì đừng chửi Tui nhen.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét